Ksiądz Jan Zieja
Ksiądz Jan Zieja
Jan Zieja urodził się 1 marca 1897 roku we wsi Ossa, w zaborze rosyjskim, w powiecie opoczyńskim, jako czwarte dziecko Michała i Konstancji z Kmieciaków. Janek ochrzczony został 7 marca 1897 roku przez proboszcza Jana Wencla w odrzywolskim kościele parafialnym. Na jego nieprzeciętną inteligencję zwrócił uwagę podczas wizyty duszpasterskiej odrzywolski proboszcz, ks. Antoni Aksamitowski, odpytawszy chłopca z pacierza i katechizmu. „Zieino, tego chłopca trzeba uczyć na księdza.” Ksiądz nie tylko dostrzegł uzdolnienia chłopca, doradził, ale też zaopiekował się nim, wspierał materialnie i kierował jego edukacją.
Ksiądz Jan Zieja urodził się i dzieciństwo spędził w bezpośrednim sąsiedztwie Ośrodka. Można by rzec, codziennie chodzimy jego drogami. Jest jednym z najwybitniejszych kapłanów Kościoła katolickiego XX wieku, znanym nie tylko w Polsce. Poza obszarem religijnym centralnym rysem jego życia była działalność społeczna, służba człowiekowi. Podejmował w swoim życiu wiele dzieł edukacyjnych i opiekuńczych. Ksiądz Jan był człowiekiem o niezwykłej, charyzmatycznej wręcz osobowości - godnej naśladowania przez członków naszej szkolnej społeczności. Nasz kapłan był związany z budynkiem Ośrodka. To w jego murach w 2006 roku została zorganizowana przez Ojca Jana Bartosa Izba Pamięci Księdza Jana Ziei. Rok później odbyło się sympozjum poświęcone jego osobie. Postać Księdza Jana była obecna w podejmowanych przez Placówkę działaniach edukacyjnych i wychowawczych. Jego sylwetka była wielokrotnie prezentowana na lekcjach historii, języka polskiego, religii i godzinach wychowawczych. Dokonywano projekcji filmów o naszym regionalnym bohaterze, prezentowano jego oryginalne zdjęcia i inne przedmioty. Szkolny korytarz od lat zdobi stała ekspozycja, poświęcona kapłanowi. Do miejsc związanych z postacią Księdza regularnie odbywaliśmy z naszą młodzieżą wycieczki, szczególnie w dniu jego urodzin i śmierci. Przez całe swoje długie życie Ksiądz Jan rozsławiał swoją rodzinną ziemię wszędzie, gdzie pracował.
Ksiądz Jan przez całe życie praktykował ubóstwo. Szanował wszystkich ludzi, także tych, z których poglądami się nie zgadzał. Często wypowiadał i stosował w praktyce łacińską formułę: "Res sacra homo". Był zawsze człowiekiem skromnym i pokornym. Cieszył się u ludzi ogromnym uznaniem, dla wszystkich był autorytetem. Wydaje się, że w Kościele katolickim w Polsce nie cieszył się stosownym do zasług uznaniem. W długim przecież kapłańskim życiu nawet zwykłym proboszczem był tylko przez kilka lat, a przecież praca w parafii była dla niego szczególnie ważna i wielokrotnie o probostwo prosił i zabiegał. Nie zawsze był rozumiany i nie zawsze duchowieństwo pochwalało jego radykalizm, bezgraniczność, nonkonformizm.
Rozmowa z panem Janem Andrzejem Tomczykiem, nauczycielem w MOW Kolonia Ossa – spokrewnionym z ks. Janem Zieją. Rozmowę przeprowadził Jakub Stachowski uczeń klasy II zawodowej.
Kuba:Kim był dla Pana Ks. Jan Zieja?
Jan Andrzej Tomczyk: Nazywam się Jan Andrzej Tomczyk, jestem kuzynem Księdza Jana Ziei.Ksiądz Jan był wybitnym intelektualistą, człowiekiem o rozległej wiedzy i głębokiej kulturze osobistej. Był niezwykłym erudytą, doskonałym mówcą. Jegowybitne kaznodziejstwo wynikało niewątpliwie z gruntownego wykształcenia.Był nazywany Skargą naszych czasów.
Kuba: Jak ocenia Pan wypowiedzi naszego patrona?
Jan Andrzej Tomczyk: Jego wypowiedzi były pełne ekspresji, miał bardzo bogatą mimikę i gestykulację. Nie było w nich jednak nic z aktorstwa. Jako ciekawostkę dodam, że na kazania na Mszy Świętej u Wizytek zjeżdżali wierni z całej Warszawy. Ksiądz znany był z bardzo wolnego czytania Pisma Świętego. Mówił jak w natchnieniu.
Kuba:Czy słowa wielkiego kapłana trafiały do wiernych?.
Jan Andrzej Tomczyk: Głoszone przez naszego kapłana słowo było dla wielu ludzi drogą życia wewnętrznego. Słuchacze bardzo głęboko przeżywali nauki kaznodziei, które zostawiały na nich niezatarte wrażenie.
Kuba: Od kiedy interesuje się Pan losem wuja?
Jan Andrzej Tomczyk: Od 25 lat zbieram o nim informacje. Jestem autorem dwóch prac o tym niezwykłym kapłanie. Pierwsza z nich jest teoretyczną rozprawą teologiczną, nosi tytuł: „Ksiądz Jan Zieja jako prekursor odnowy Kościoła”.Druga praca ma charakter historyczny i nosi tytuł: „Działalność religijna i społeczna Księdza Jana Ziei”.
Kuba: Czy uważa Pan, że ksiądz Zieja to wybitny kapłan?
Jan Andrzej Tomczyk: Zarówno moje spostrzeżenia, jak też relacje znanych teologów, historyków, ludzi wybitnych i przeciętnych świadków życia Księdza Jana dowodzą, że jest to jeden z najwybitniejszych kapłanów XX wieku i jedna z najciekawszych postaci polskiego życia publicznego.
Kuba: Wspominał Pan kiedyś, że ksiądz Zieja wpisuje się w kanon bohaterów naszych lektur?
Jan Andrzej Tomczyk: Tak, po śmierci Jana Bytnara, ps. Rudy - bohatera „Kamieni na szaniec” Aleksandra Kamińskiego ksiądz Jan Zieja odprawił nabożeństwo żałobne, które zostało opisane w tej książce.
Kuba: A jaki był udział naszego księdza w działaniach niepodległościowych w czasie II wojny światowej.
Jan Andrzej Tomczyk: W ramach swoich statutowych obowiązków w czasie okupacji kapelan odprawiał nabożeństwa, głosił konferencje, wygłaszał przemówienia, organizował rekolekcje. Większość z nich odbywało się w kaplicy sióstr Urszulanek przy ulicy Wiślanej na Powiślu. Ksiądz Jan odprawiał też nabożeństwa w intencji ocalenia Floriana Marciniaka i generała Grota – Roweckiego, nabożeństwa żałobne za zmarłych generała Sikorskiego, Tadeusza Krzyżewicza, Tadeusza Mirowskiego, Felka Pendelskiego, Andrzeja Zawadowskiego, Tadeusza Zawadzkiego „Zośki” i innych.
Kuba: Czy uważa Pan, że ksiądz Zieja może być dla nas autorytetem?
Jan Andrzej Tomczyk: Dla społeczności naszego Ośrodka to najlepszy AUTORYTET, uważam, że Ks. Zieja był człowiekiem pod każdym względem radykalnym i bezkompromisowym. Nie znosił połowiczności i ustępstw. Był człowiekiem w pełni zaangażowanym we wszystko, co robił. Jego życie to cały szereg subtelnych protestów. Nie napisał pracy doktorskiej, bo wystarczyła mu Ewangelia i realizowanie jej w życiu.
Kuba: Czy uważa Pan, że ksiądz Zieja był ascetą?
Jan Andrzej Tomczyk: Ksiądz Zieja żył przez całe życie bardzo ubogo. Ideał życia ubogiego zaczerpnął od św. Franciszka z Asyżu. W swojej parafii zrezygnował ze zbierania ofiar podczas nabożeństw. Uważał, że zbieranie na tacę zakłóca powagę Mszy Świętej. Nigdy nie skarżył się na brak pieniędzy, często namawiał wiernych do udzielania pomocy materialnej potrzebującym.
Kuba: Dziękuję za rozmowę.
Rozmowa z panią Barbarą Piłat. Rozmowę przeprowadził Jakub Stachowski uczeń klasy II zawodowej.
Kuba: Miała Pani okazję słuchać na żywo słów naszego patrona?
Barbara Piłat: Tak podczas rekolekcji słuchałam jego słów, jakby to były słowa proroka. Ksiądz Zieja nie pisał swoich kazań, lecz improwizował je, starając się o żywy kontakt ze słuchaczami. Jego słowa były pełne prostoty i miłości, sformułowania bystre, a spostrzeżenia celne, pełne polotu. Porywał zasłuchanych, mówił w uniesieniu, dążył do nawiązania indywidualnego kontaktu ze słuchaczem. Można było go słuchać i słuchać, czas się zatrzymywał. …… Kazania miały charakter biblijny, ale nie było to mówienie o Biblii, lecz mówienie Biblią. Księdza Zieję nazywano prorokiem XX wieku, nie tylko za jego niezwykły wygląd, wysoką, ascetyczną postać z długą siwą brodą, ale przede wszystkim za to, że był doskonałym mówcą. Wydaje się, że myślą przewodnią w życiu Ks. Ziei była miłość do człowieka i Boga, która jest kluczem do zrozumienia osoby naszego kapłana - patrona.
„POZNAJĘ PATRONA MOJEJ SZKOŁY” - AUTORSKI PROGRAM PRACY
Przeznaczony do realizacji w Młodzieżowym Ośrodku Wychowawczym im. ks. Jana Ziei w Kolonia Ossa
Czas trwania programu:
Od 4 kwietnia 2019do 12 czerwca 2019 r.
Autorki programu:
Katarzyna Kothe
Marta Sobczyk
WSTĘP :
Młodzieżowy Ośrodek Wychowawczy im. Ks. Jana Ziei w Kolonii Ossa jest pierwszą placówką, która nosi imię tego niezwykłego kapłana. To zaszczytne imię nadano 16 marca 2017. Ksiądz Jan Zieja urodził się i dzieciństwo spędził w bezpośrednim sąsiedztwie Ośrodka, we wsi Ossa. Dlatego postać księdza z Ossy jest obecna w podejmowanych przez placówkę działaniach edukacyjnych i wychowawczych.
Mając na uwadze rozpropagowanie postawy ks. Jana Ziei i kultywowanie jego życiowych założeń stworzyłyśmy program autorski związany z jego osobą. Naszą intencją było krzewienie wiedzy o naszym znamienitym Patronie wśród dzieci i młodzieży przebywających w naszej Placówce.
Program ten skierowany jest do uczniów i nauczycieli naszej szkoły oraz lokalnego środowiska szkolnego. Pozwala wykorzystać umiejętności nabyte podczas procesu nauczania na poszczególnych etapach edukacji i różnych przedmiotach. Nasz program podsuwa propozycje zagadnień i przedsięwzięć dydaktycznych oraz możliwości realizacji takich umiejętności jak: poszukiwanie, porządkowanie i wykorzystanie informacji z różnych źródeł, efektywnego posługiwania się techniką informacyjną, rozwijania sprawności umysłowych, skutecznej komunikacji, planowania i organizowania różnych przedsięwzięć oraz odnoszenia do praktyki zdobytej wiedzy. Program „Poznaję Patrona mojej szkoły” pozwala na integrację treści nauczania i wychowania.
ZAŁOŻENIA PROGRAMOWE:
Wychowanie polega na świadomym i celowym kształtowaniu osobowości człowieka. Chcemy, aby wychowankowie akceptowali i naśladowali określone postawy życiowe księdza Jana Ziei. Patron szkoły jest niewątpliwie wzorem osobowościowym, modelem wychowawczym, znakomitym wzorem do naśladowania. Praca wokół bohatera szkoły jest procesem długofalowym i wymagającym systematyczności. Należy korzystać z każdej okazji, aby osiągnąć cele wychowawcze i resocjalizacyjne. W pracy z dziećmi ważna jest nie tylko znajomość ideału, ale umiejętność przybliżenia go wychowankom. Duże znaczenie ma okres, w którym zaczynamy zapoznawać uczniów z patronem szkoły. Nauczyciele będą zapoznawać wychowanków zarówno z życiem, pracą i działalnością patrona, jak również cechami jego charakteru, które powodowały, ze wyróżniał się pośród innych ludzi. I to jest głównym celem tego programu.
CELE OGÓLNE:
♦ Kształtowanie postawy szacunku dla polskiego dziedzictwa kulturowego
♦ Przybliżenie osoby i twórczości księdza Jana Ziei
♦ Rozwijanie tradycji szkolnej
♦ Rozwijanie indywidualnych uzdolnień uczniów
♦ Promowanie szkoły w środowisku lokalnym
CELE SZCZEGÓŁOWE:
♦ Poznanie postaci ks. Jana Ziei, – polskiego duchownego, działacza społecznego, tłumacza, publicysty i pisarza religijnego, żołnierza wojny roku 1920, obrony z września 1939 r., kapelana Szarych Szeregów Szeregów i AK (ps. Wojciech, Rybak),uczestnika powstania warszawskiego, działacza opozycji demokratycznej w PRL, działacza Żegoty, podpułkownika WP, współzałożyciela Komitetu Obrony Robotników i Komitetu Samoobrony Społecznej „KOR”
♦ Kształtowanie patriotycznych postaw i wychowanie do wartości
♦ Rozwijanie zainteresowań i dociekliwości poznawczej uczniów
♦ Przygotowanie do aktywnego korzystania z różnych źródeł informacji
♦ Rozwijanie umiejętności samodzielnego wyboru, segregowania informacji i prezentowania swoich osiągnięć na forum publicznym
♦ Kształtowanie umiejętności prawidłowej i skutecznej komunikacji, współdziałania i twórczego rozwijania problemów
♦ Przygotowanie do wykorzystania mediów jako narzędzi pracy intelektualnej
♦ Rozwijania i wzmacnianie aktywnego udziału dziecka w życiu wspólnoty klasowej szkolnej i lokalnej
♦ Współpraca wszystkich nauczycieli mająca na celu integrację środowiska.
METODY I FORMY PRACY:
Pogadanka, rozmowa, konkursy, wycieczki, spotkania integracyjne, pokaz, przygotowanie gazetek klasowych, prezentacja multimedialna, księga i album patrona, praca grupowa , zbiorowa, apel, wystawy.
ZAKŁADANE DZIAŁANIA
Kwiecień
Lp. |
Zadanie |
Termin |
1 |
Tworzenie własnego kodeksu moralnego w oparciu o wzór osobowy, jaki stanowi patron szkoły – konkurs klasowy Lekcje wychowawcze |
kwiecień |
2 |
Przybliżenie uczniom książki „Życie Ewangelią” - wywiadu przeprowadzonego przez Jacka Moskwę z kapłanem z Ossy Lekcje języka polskiego |
kwiecień |
3 |
Konkurs plastyczny - Mój Patron. |
kwiecień |
4 |
Śladami naszego patrona - Wycieczka do Ośrodka Szkolno – Wychowawczego w Laskach, złożenie kwiatów na grobie naszego Patrona, Wycieczka do muzeum POLIN, |
maj |
5 |
Przygotowanie prezentacji multimedialnej o księdzu Janie Ziei |
kwiecień |
6 |
Rajd pieszy- do miejsc związanych z patronem- w okolicy |
maj |
7 |
Szkolne kino – ekranizacja filmów dotyczących życia i działalności patrona księdza Jana Ziei |
kwiecień |
8 |
Wycieczka do izby pamięci ks. Jana Ziei w Myślakowicach – Warsztaty. W w izbie pamięci znajdują się fotografie, artykuły i książki księdza Jana Ziei. Zgromadzono również przedmioty upamiętniające pierwszą pracę kapłana, w parafii na terenie dzisiejszej Białorusi.
|
maj |
9 |
Wykonanie materiałów na gazetkę ścienną o księdzu Janie Ziei
|
maj |
10 |
Wykonanie albumu patrona
|
czerwiec |
11 |
Zorganizowanie apelu poświeconego postaci ks. Jana Ziei
|
czerwiec |
12 |
Przedstawienie wydarzeń historycznych z okresu 1897-1991 dotyczących naszego regionu – gazetka |
czerwiec |
13 |
Mój patron– założenie pamiątkowej księgi zawierającej przemyślenia i przeżycia uczniów związane z osobą patrona |
kwiecień |
14 |
Zorganizowanie kącika klasowego o ks. Janie Ziei |
kwiecień |
15 |
Podsumowanie programu- spotkanie integracyjne |
czerwiec |
Program zakłada:
Ksiądz Jan Zieja jako patron MOW Kolonia Ossa wpływa niewątpliwie na pracę dydaktyczno-wychowawczą szkoły. Poznawanie jego osoby jest jednym z elementów obyczajowości tego terenu, pogłębia ono świadomość obywatelską i postawę ideowo-patriotyczną młodzieży, wzbogaca wiedzę uczniów.
OSIĄGNIECIA UCZNIÓW
UCZEŃ:
♦ Zna biografię i twórczość patrona ks. Jana Ziei
♦ Umie wyszukiwać, selekcjonować i opracowywać informacje
♦ Potrafi zaprezentować wyniki swojej pracy na szerszym forum
♦ Umie dokonać samooceny i oceny pracy kolegów
♦ Umie współpracować w grupie i podejmować decyzje przy realizacji wspólnego działania
♦ Umie posługiwać się technologią informacyjną podczas realizacji powierzonych działań
♦ Umie podejmować odpowiedzialność za podjętą pracę
♦ Umie integrować wiedzę z różnych dziedzin
PROPOZYCJE SPOSOBU OCENY UCZNIA: Charakter programu „Poznaję patrona mojej szkoły”, wymaga przede wszystkim oceniania zaangażowania oraz aktywności i twórczej pracy uczniów. Dostrzeganie tego i odpowiednie, pozytywne wzmocnienie przez nauczycieli może zadecydować o spontanicznym rozwoju aktywności wychowanka, o płynącej z tego radości i satysfakcji.